Ομιλία Ευρωβουλευτή Κώστα Μαυρίδη στο Εθνικό Μνημόσυνο Ηρώων & Δέηση Ανεύρεσης Αγνοουμένων ΒΑΤΥΛΗΣ
Ομιλία Ευρωβουλευτή Κώστα Μαυρίδη στο Εθνικό Μνημόσυνο Ηρώων & Δέηση Ανεύρεσης Αγνοουμένων ΒΑΤΥΛΗΣ
Θεοφιλέστατε Επίσκοπε Μεσαορίας κ. Γρηγόριε ,
Εκπρόσωποι κομμάτων,
Κύριε Πρόεδρε και Μέλη του Κοινοτικού Συμβουλίου Βατυλής Εκπρόσωποι Σωματείων
Συγγενείς πεσόντων ηρώων και αγνοουμένων της Κοινότητας
Κάτοικοι της Βατυλής,
Ελληνίδες και Έλληνες,
Με πρωτοβουλία του Συμβουλίου Νεολαίας Βατυλής σε συνεργασία με τα Σωματεία Ομόνοια, ΑΣΟΒ και το Ταμείο Κοινοτικής Ευημερίας Βατυλής, τελέσαμε εδώ, στην εκκλησία του Αγίου Ελευθερίου στα Λατσιά, το εθνικό μνημόσυνο των υπέρ πίστεως και πατρίδος πεσόντων ηρώων της Κοινότητας Βατυλής και αναπέμψαμε δέηση υπέρ ανευρέσεως των εναπομεινάντων αγνοουμένων.
Ως χριστιανοί, τελούμε τα θρησκευτικά μνημόσυνα υπέρ αναπαύσεως των ψυχών των ανθρώπων μας.
Με τα εθνικά μνημόσυνα, μνημονεύουμε εκείνους που αψηφώντας κινδύνους, θυσιάστηκαν για την πατρίδα υπηρετώντας αξίες πάνω από τα πρόσκαιρα και τα εφήμερα της καθημερινότητας. Το εθνικό μνημόσυνο αποτελεί αναγνώριση της θυσίας τους.
Επιπλέον, τελούμε το μνημόσυνο για να αντιλαμβανόμαστε εμείς το χρέος μας.
Θεωρώ ύψιστη τιμή μου όταν, συγγενείς ηρώων με καλούν να εκφωνήσω τον επιμνημόσυνο λόγο για τον δικό τους άνθρωπο, που πλέον ως ήρωας ανήκει σε όλους μας.
Σήμερα, λοιπόν μνημονεύουμε τα σπλάγχνα της Βατυλής και θυμόμαστε:
– τους διεθνείς συνωμότες, την εγκληματική δράση της Τουρκίας, την προδοσία και το άνοιγμα της κερκόπορτας στον Αττίλα το 1974 με το πραξικόπημα για να ακολουθήσει το μέγα έγκλημα, η τουρκική εισβολή. Έκτοτε ζούμε με το δράμα της συνεχιζόμενης τουρκικής κατοχής.
Ας πάρουμε όμως τα πράγματα με την σειρά.
Μετά τον απελευθερωτικό αγώνα της ΕΟΚΑ, η ανεξάρτητη Κύπρος ξεκινά ένα αγώνα ειρηνικής προόδου και ευημερίας. Στα χρόνια που μεσολάβησαν από το 1960 μέχρι το 1974, η Κύπρος έκανε άλματα προόδου και κατέστη ο ζηλευτός παράδεισος της Μεσογείου. Ήταν ο καιρός της αθωότητας. Οι πλείστες οικογένειες ζούσαν μεν με τα λιγοστά με ενασχόληση γύρω από την γεωργία και κτηνοτροφία. Πολλά παιδιά ρίχνονταν νωρίς στη βιοπάλη και τα όνειρα της ζωής των νέων περιορίζονταν στις δυνατότητες της οικογένειας. Ωστόσο, τα παιδιά ελάμβαναν των αχράντων μυστηρίων της ορθόδοξης πίστης και της ελληνικής παιδείας μας και μπολιάζονταν με τις αξίες της οικογένειας, της φιλίας, της εργατικότητας, της αλληλεγγύης, της εντιμότητας κάνοντας βίωμα τους την φιλοπατρία. Σε εκείνο το περιβάλλον αναγιώθηκαν και τα παιδιά της Βατυλής που σήμερα μνημονεύουμε και δεόμαστε.
Η Βατιλή ευρισκόμενη στην καρδιά της Μεσαορίας έζησε τεράστια πρόοδο. Η Βατιλή ήταν ένα μικτό χωριό με πληθυσμό 3, 000 κατοίκων το 1973 (3/4 ελληνοκύπριοι και ¼ τουρκοκύπριοι). Οι κάτοικοι της Βατιλής ασχολούνταν βασικά με τη γεωργία και την κτηνοτροφία.
Η Κοινότητα της Βατυλής συνδέθηκε άρρηκτα με την πορεία της Κύπρου. Από τον αγώνα της ΕΟΚΑ, στην τουρκοανταρσία του 1963-4 που υπήρξε η πρώτη απόπειρα της Τουρκίας να διαλύσει το Κυπριακό κράτος με την τουρκοανταρσία, όταν οι Τουρκοκύπριοι αποχώρησαν από τα όργανα της ΚΔ και δημιούργησαν τους πρώτους αυτόνομους θύλακες με αποκορύφωμα τους ανελέητους βομβαρδισμούς της Τηλλυρίας από τουρκικά αεροπλάνα τον Αύγουστο του 1964 και ο φρικτός θάνατος πολλών αμάχων. Έτσι φτάσαμε φυσικά το 1974.
Εκείνο που απεσοβήθηκε το 1964, επισυνέβηκε δυστυχώς το 1974 με την τουρκική εισβολή και έκτοτε την συνεχιζόμενη κατοχή.
Το 1974, κατά την Β’ Φάση της τουρκικής εισβολής, οι κάτοικοι της κοινότητας έγιναν πρόσφυγες και διασκορπίστηκαν σε όλο τον κόσμο.
Οι Βατυλιώτες έφυγαν κυνηγημένοι από το χωριό τους, τα σπίτια, τα χωράφια, τα περβόλια τους, τη γη τους, τη ζωή τους, το βιό τους
Ιδιαίτερα κατά το 1974, η κοινότητα Βατυλής πλήρωσε βαρύ τίμημα με αρκετούς πεσόντες και αγνοούμενους στην προάσπιση της ελευθερίας σε ένα προδομένο αγώνα.
Τιμούμε πρωτίστως εκείνους που θυσίασαν ό,τι πιο πολύτιμο είχαν, τη ζωή τους, τα όνειρά τους. Τιμούμε επίσης και μνημονεύουμε τους γονείς τους που βίωσαν το μαρτύριο του χαμού των παιδιών τους και αρκετοί έφυγαν για το αιώνιο ταξίδι χωρίς καν να μάθουν την τύχη των παιδιών τους και χωρίς καν να νεκροφιλήσουν τα μαρτυρικά οστά τους.
- Τομεάρχης ανταρτών Μάρκος Δράκος αγώνας ΕΟΚΑ 1957
- Δημητράκης Πουλλαίδης (1957) αγωνιστής της ΕΟΚΑ που δολοφονήθηκε από τους Τούρκους το 1957.
1964
- Ανδρέας Ιωάννου Κατσιάς, 17 ετών. Συνελήφθη από τους Τούρκους στην περιοχή της Νεάπολης στη Λευκωσία στις 16 Μαρτίου 1964. Τα οστά του βρέθηκαν σε ομαδικό τάφο στο τουρκοκυπριακό χωριό Χαμίτ Μάντρες και κηδεύτηκε στις 21 Ιουνίου 2014.
- Κωστάκης Παπακώστας, 23 ετών, πατέρας ενός παιδιού. Σκοτώθηκε στις 29 Ιουνίου 1964 σε ατύχημα από εκπυρσοκρότηση όπλου σε φυλάκιο στην Άσπρη Μούττη στον Πενταδάκτυλο, όπου υπηρετούσε ως εθελοντής.
- Ανδρέας Πουλλαϊδης του Γιώργιου, 18 ετών, στρατιώτης, για χρόνια αγνοούμενος από 6 Αυγούστου 1974 ύστερα από μάχη με τα τουρκικά στρατεύματα σε περιοχή μεταξύ Λαπήθου – Καραβά.
- Κωστάκης Χ’’ Αντώνης, 19 ετών, κληρωτός στρατιώτης, 1974. Κτυπήθηκε από εχθρικά πυρά στις 24 Ιουλίου σε περιοχή μεταξύ Κουτσοβέντη – Βουνού.
- Βάσος Αγαθαγγέλου, 25 ετών, έφεδρος στρατιώτης πατέρας δυο παιδιών. Έπεσε στις μάχες Αγίου Δομετίου – Αγίου Παύλου στις 8 Αυγούστου 1974.
- Ανδρέας Πέτρου Αρτεμίου, 18 ετών, κληρωτός στρατιώτης, αγνοούμενος 1974. Χάθηκε ύστερα από μάχη με τα τουρκικά στρατεύματα εισβολής στις 29 Ιουλίου 1974 σε περιοχή μεταξύ Συγχαρί – Δικώμου.
- Μιχαλάκης Πεκρής, 42 ετών, πολίτης έγγαμος πατέρας 8 παιδιών. Συνελήφθη από τα τουρκικά στρατεύματα στις 16 Αυγούστου 1974 καθώς επέστρεφε στη Βατυλή για να περιποιηθεί τα ζώα του.
- Μάριος Μιχαήλ του Ιωάννου, 19 ετών, κληρωτός στρατιώτης. Κτυπήθηκε από εχθρικά πυρά και έπεσε στις 24 Ιουλίου 1974 σε περιοχή Κουτσοβέντη – Βουνού.
- Γρήγορης Νικολάου το γένος Κονναρή έπεσε στο πεδίο της μάχης Μια Μηλιά
- Χριστάκης Άντωνα θείος Ξένιας Κωνσταντίνου 2010
- Αγνοούμενος 1974 Ανδρέας Πογιατζής του Αντώνη, 18 ετών, στρατιώτης. Χάθηκε ύστερα από μάχη στον Άγιο Γεώργιο Κερύνειας στις 20 Ιουλίου 1974. Σύμφωνα με μια μαρτυρία εκρατείτο στις φυλακές Σεραγίου.
Ανάμεσα τους κάποιοι δεν πάτησαν τα 18, άλλοι μοναχογιοί και άλλοι έφεδροι με παιδιά και γυναίκα.
Η αξία της θυσίας ενός ήρωα δεν τελειώνει την μέρα της θυσίας του. Η υπέρτερη αξία της θυσίας ενός ήρωα είναι στη συνέχεια, για να φωτοδοτεί την πορεία που εμείς οφείλουμε να ακολουθήσουμε. Γνωρίζοντας και τιμώντας τους ήρωες μας, γνωρίζουμε από πού ερχόμαστε αλλά και που πρέπει να πάμε.
Υπό τους θόλους της εκκλησίας, συγχωράμε όσους λάθεψαν. Συγχωράμε όσους ενέδωσαν στους λωτούς της αμνησίας. Αλλά, δεν ξεχνάμε την προδοσία και την κατοχή. Και ενόσω έδαφος της Κύπρου, ευρωπαικό έδαφος, βρίσκεται υπό τουρκική κατοχή, ο αγώνας για ελευθερία συνεχίζεται.
Και οι λέξεις έχουν τη σημασία τους όπως ο πιο κάτω συγκλονιστικός στίχος του Λεύκιου Ζαφειρίου που γράφτηκε το 1977:
«Ξερίζωσε από μέσα μου όλες τις λέξεις
δώσε τους μια όποια σημασία
κι ύστερα προσπάθησε να τις βάλεις πάλι
με μια δική σου τάξη μέσα μου.
Ωστόσο εγώ θα επιμένω να λέω
την ελευθερία ελευθερία
τον φόνο φόνο
την ενοχή ενοχή
μ’ ένα πείσμα τρελού που σκαλίζει
στον τοίχο τ’ όνομά του
με τα νύχια.»
Σας διαβεβαιώνω ότι τίποτα δεν πάει χαμένο. ΤΙ-ΠΟ-ΤΑ. Ούτε αυτό το μνημόσυνο πάει χαμένο, αλλά ρίχνει λάδι στο καντήλι του αγώνα ενάντια στην κατοχή ώστε να προασπιστούμε την συλλογική μας εθνική ιδιοπροσωπεία και την πίστη μας και να διεκδικήσουμε ό,τι μας.
Η χειρότερη μορφή υποδούλωσης είναι εσωτερική. Είναι η υποδούλωση της ψυχής στην ιδιοτέλεια και στο συμφέρον. Με αυτογνωσία, καταλήγουμε σε μια λυτρωτική διαπίστωση. Αξίζει να ζούμε ενόσω έχουμε λόγους να θυσιάσουμε τη ζωή μας. Εμείς έχουμε λόγους. Για μερικές αρχαίες κολώνες φαγωμένες από την αλμύρα και το φως της Μεσογείου. Για μερικούς πεταγμένους σταυρούς στα νεκροταφεία και στις συλημένες μας εκκλησίες.
Απέναντι στις πάσης λογής ερπύστριες και βομβαρδισμούς, στην παιδεία μας μάθαμε από μικροί πως «απ τα κόκκαλα βγαλμένη των Ελλήνων τα ιερά και σαν πρώτα αντρειωμένη Χαίρε ω Χαίρε Ελευθεριά». Και τα κόκκαλα των πεσόντων μας είναι ο πυρσός μέσα στα σκοτάδια που μας δείχνουν την πορεία και κρατούν την μνήμη ζωντανή να εκπληρώσουμε την αποστολή μας απέναντι στην Ιστορία μας. Ειδικά, τέτοιες μέρες, όταν το Αυγουστιάτικο φεγγάρι θα βγαίνει ολόλαμπρο πάνω από τον κατεχόμενο Πενταδάκτυλο όπου και εγώ γεννήθηκα, όταν θα αστράφτει ο καταγάλανος κυπριακός γιαλός και όταν θα λαμπυρίζει ο κάμπος της Μεσαορίας έχοντας στην καρδιά του τη Βατυλή, η σκέψη ας ταξιδεύει στα σπλάχνα μας που σήμερα μνημομεύουμε, που από σπλάχνα των γονιών και της κοινότητας τους έχουν μετουσιωθεί σε σπλάγχνα της Κύπρου και του Ελληνισμού για να μας φωτίζουν τον δρόμο μέσα στα σκοτάδια, να μην χαθούμε και να μην λησμονήσουμε μέχρι την άγια μέρα της επιστροφής.
Κώστας Μαυρίδης- Ευρωβουλευτής ΔΗΚΟ – costas.mavrides@europarl.europa.eu